Είναι γεγονός ότι όλο και περισσότεροι χρήστες επιλέγουν το διαδίκτυο προκειμένου να ενημερωθούν για την επικαιρότητα, είτε από ιστοσελίδες, είτε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Εξίσου γεγονός είναι, όμως, ότι όλες οι ειδήσεις που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο δεν είναι αληθινές. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, πως οργανισμοί όπως το Facebook και η Google έχουν ανακοινώσει ότι θα λάβουν μέτρα για την αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων.

Όπως επισημαίνει το CNNi, το οποίο κάνει αρχικά έναν διαχωρισμό των διαφορετικών τύπων ψευδών ειδήσεων, αυτές δεν είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Μάλιστα, δίνει και μια λίστα με 10 τρόπους, προκειμένου να μην πέφτετε «θύματα» των ψεύτικων ειδήσεων που κυκλοφορούν.

Οι διαφορετικοί τύποι ψεύτικων ειδήσεων έχουν ως εξής: ψευδείς ειδήσεις, παραπλανητικές ειδήσεις, κομματικές ειδήσεις, «ψαρωτικές» ειδήσεις και σατιρικές ειδήσεις.

Αυτές είναι οι δέκα ερωτήσεις που πρέπει να αναρωτηθείς εάν κάτι σου φαίνεται ύποπτο:

1. Η είδηση προέρχεται από κάποιο περίεργο url;

Ιστοσελίδες με περίεργα επιθήματα, όπως «.co» ή «.su», ή φιλοξενούνται από τρίτες πλατφόρμες, όπως WordPress, θα πρέπει να εγείρουν την προσοχή. Ορισμένες ψεύτικες ιστοσελίδες έχουν αληθοφανείς ονομασίες ή γενικές ονομασίες που εύκολα ξεγελούν τους χρήστες.

2. Αντιστοιχεί ο τίτλος με το περιεχόμενο του άρθρου;

Μία από τις μεγαλύτερες αιτίες για τις οποίες οι ψευδείς ειδήσεις διαδίδονται στο Facebook, είναι επειδή οι χρήστες απορροφούνται από τους τίτλους και δεν μπαίνουν στον κόπο να διαβάσουν το άρθρο.

3. Είναι πρόσφατη είδηση, ή παλιά που έχει επανακυκλοφορήσει;

Μερικές φορές, αληθινές ειδήσεις μπορεί να τροποποιηθούν και να επανεμφανιστούν ακόμα και χρόνια μετά το γεγονός, προκειμένου να δημιουργηθεί μια ψεύτικη σύγχυση των πραγματικών γεγονότων.

4. Τα συνοδευτικά βίντεο και οι φωτογραφίες είναι βεβαιώσιμα;

Οι φωτογραφίες και τα βίντεο μπορεί να βγουν εκτός πλαισίου, προκειμένου να υποστηρίξουν μια ψεύτικη ιστορία. Για παράδειγμα, ένα βίντεο ή μια φωτογραφία που δεν φέρει ημερομηνία, και μπορεί να είναι παλιά, μπορεί να συνοδεύουν μια καινούρια είδηση για να την ενισχύσουν.

5. Αναφέρονται οι αρχικές πηγές;

Δεν είναι μόνο οι πολιτικές ειδήσεις που μπορεί να είναι παραπλανητικές. Υπάρχουν ιστοσελίδες οι οποίες ειδικεύονται στο να παρουσιάζουν ως αληθινές, ειδήσεις οι οποίες είναι 100% ψεύτικες. Χαρακτηριστικό αυτών των ιστοσελίδων είναι η μη αναφορά σε πηγές.

6. Η είδηση παραθέτει δηλώσεις, οι οποίες μπορούν να εντοπιστούν;

Η πιο διάσημη ψεύτικη δήλωση που κυκλοφόρησε τελευταία ενόψει των αμερικανικών προεδρικών εκλογών, είναι η υποτιθέμενη δήλωση του Ντόναλντ Τραμπ, που φέρεται να έκανε σε συνέντευξή του στο περιοδικό People το 1998. Σύμφωνα με αυτή, ο υποψήφιος τότε για την προεδρία Τραμπ, είχε αναφέρει ότι αν έθετε υποψηφιότητα, θα το έκανε με τους Ρεπουμπλικάνους, καθώς έχουν τους πιο ηλίθιους ψηφοφόρους στη χώρα. Αν ανατρέξει κάποιος, όμως, σε εκείνη την συνέντευξη, δεν πρόκειται να βρει πουθενά μια τέτοια δήλωση.

7. Είναι το μοναδικό μέσο που μεταδίδει την είδηση;

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, το όνομα του Πάπα Φραγκίσκου ενεπλάκη σε τρεις εντελώς ψευδείς ειδήσεις, που τον ήθελαν να υποστηρίζει τον έναν ή τον άλλον υποψήφιο και οι οποίες έγιναν viral. Εάν έχετε αμφιβολία για κάποια είδηση, είναι καλό να κάνετε αναζήτηση στην αρχική της πηγή.

8. Μήπως οι προκαταλήψεις σας μπαίνουν στον δρόμο;

Οι επιβεβαιωμένες προκαταλήψεις είναι ένας μεγάλος λόγος που διαδίδονται οι ψεύτικες ειδήσεις με τον τρόπο που διαδίδονται. Αυτές «χτίζονται» στον αλγόριθμο του Facebook με αποτέλεσμα όσο περισσότερο αλληλεπιδράς σε κάτι, τόσο περισσότερο να σου εμφανίζονται σε αυτά που ψάχνεις. Αυτό συμβαίνει επειδή πολλές φορές αναζητούμε πληροφορίες που ταιριάζουν με τις πεποιθήσεις μας.

9. Έχει καταρριφθεί από κάποιον αξιόπιστο οργανισμό;

Γνωρίζατε ότι υπάρχει ένας Διεθνής Οργανισμός Ελέγχου Δεδομένων, που λειτουργεί με βάση ενός κώδικα αρχών; Εάν κάποια είδηση έχει καταρριφθεί από ιστοσελίδες που λειτουργούν με βάση αυτές τις αρχές, τότε μπορείτε να ξέρετε τι διαβάζετε.

10. Έχει καταταγεί η ιστοσελίδα σε αυτές με τις αναξιόπιστες;

Υπάρχουν λίστες οι οποίες έχουν κατατάξει τις ιστοσελίδες με βάση το είδος των ειδήσεων που μεταδίδουν σε αξιόπιστες και αναξιόπιστες, επομένως μπορείτε να τις ελέγχετε από εκεί.