Νέες νομοθετικές ρυθμίσεις για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες παρουσίασε, χθες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα μέτρα έχουν ως στόχο να επικαιροποιήσουν τους ισχύοντες κανόνες, επεκτείνοντας το πεδίο εφαρμογής τους σε όλους τους παρόχους ηλεκτρονικών επικοινωνιών.

Το 92% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζεται το απόρρητο των ηλεκτρονικών και των διαδικτυακών τους μηνυμάτων. Ωστόσο, η ισχύουσα οδηγία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής (ePrivacy)  ισχύει μόνο για τους παρόχους  παραδοσιακών τηλεπικοινωνιών. Στο εξής, οι κανόνες προστασίας της ιδιωτικής ζωής θα καλύπτουν νέους παρόχους  ηλεκτρονικών υπηρεσιών επικοινωνιών, όπως το WhatsApp, το Facebook Messenger, το Skype, το Gmail, το iMessage ή το Viber.

Η προστασία της ιδιωτικής ζωής θα αφορά το περιεχόμενο αλλά και τα "μεταδεδομένα" που προκύπτουν από τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες (π.χ. χρόνος και τόπος κλήσης),  τα οποία είναι ιδιαιτέρως σημαντικά για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και σύμφωνα με τους προτεινόμενους κανόνες, θα πρέπει να ανωνυμοποιούνται ή να διαγράφονται, εάν οι χρήστες δεν έχουν δώσει τη συγκατάθεσή τους για τη διατήρηση τους, εκτός εάν τα δεδομένα είναι αναγκαία για τη χρέωση.

Η Επιτροπή κάλεσε χθες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να επισπεύσουν τις εργασίες τους και να εξασφαλίσουν την ομαλή έγκριση τους μέχρι τις 25 Μαΐου 2018, ημερομηνία κατά την οποία θα τεθεί σε εφαρμογή ο γενικός κανονισμός για την προστασία των δεδομένων. Σκοπός είναι να τεθεί, από την ημερομηνία αυτή, στη διάθεση των πολιτών και των επιχειρήσεωνη ένα πλήρες και ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων στην Ευρώπη.

Οι προτεινόμενες αλλαγές εισάγουν απλούστερους κανόνες σχετικά με τα cookies. Η αποκαλούμενη “παροχή cookies”, η οποία υποχρέωνε τους χρήστες του Διαδικτύου να απαντούν αδιάκοπα σε αιτήματα συγκατάθεσης, θα απλουστευτεί. Νέοι κανόνες θα δίνουν στους χρήστες τη δυνατότητα να έχουν τον έλεγχο των ρυθμίσεων τους, καθώς θα διευκολύνουν την αποδοχή ή την απόρριψη των cookies παρακολούθησης και άλλων αναγνωριστικών, σε περίπτωση που κινδυνεύει η προστασία της ιδιωτικής ζωής. Η πρόταση διευκρινίζει ότι δεν απαιτείται συγκατάθεση για τα cookies που δεν παρεμβαίνουν στην ιδιωτική ζωή, αλλά βελτιώνουν τη διαδικτυακή εμπειρία των χρηστών (π.χ. υπενθυμίζουν το ιστορικό αγορών).  Για τα cookies που διαθέτει ένας ιστότοπος με σκοπό την καταμέτρηση του αριθμού των επισκεπτών του, δεν θα απαιτείται πλέον συγκατάθεση.

Η χθεσινή πρόταση απαγορεύει κάθε είδους ανεπίκλητη ηλεκτρονική επικοινωνία, π.χ. με email, SMS, και κατ’ αρχή, με τηλεφωνικές κλήσεις, εάν οι χρήστες δεν έχουν δώσει τη συγκατάθεσή τους. Τα κράτη - μέλη μπορούν να παρέχουν στους καταναλωτές το δικαίωμα να μην δέχονται φωνητικές κλήσεις με σκοπό την εμπορική προώθηση, π.χ. καταχωρίζοντας τον αριθμό τηλεφώνου τους σε σχετικό κατάλογο. Όσοι πραγματοποιούν κλήσεις με σκοπό την προώθηση προϊόντων, υποχρεούνται να επιτρέπουν την εμφάνιση του αριθμού τηλεφώνου τους ή να χρησιμοποιούν ειδικό πρόθεμα που δείχνει ότι πρόκειται για κλήση εμπορικής προώθησης.

Τα νέα μέτρα στοχεύουν, επίσης, στη δημιουργία νέων δυνατοτήτων επεξεργασίας δεδομένων επικοινωνίας και στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης και της ασφάλειας στην ψηφιακή ενιαία αγορά.

Αφού δοθεί η συγκατάθεση των ενδιαφερομένων για την επεξεργασία των δεδομένων επικοινωνιών, του περιεχομένου ή/και των "μεταδεδομένων" (metadata), οι πάροχοι παραδοσιακών τηλεπικοινωνιών θα έχουν περισσότερες ευκαιρίες να χρησιμοποιούν τα δεδομένα και να παρέχουν πρόσθετες υπηρεσίες. Για παράδειγμα, θα μπορούν να παράγουν θερμικούς χάρτες στους οποίους σημειώνεται η παρουσία ατόμων με σκοπό να βοηθούνται οι δημόσιες υπηρεσίες και οι οργανισμοί συγκοινωνιών στην εκπόνηση σχεδίων για νέες υποδομές.

Ο προτεινόμενος Κανονισμός για την προστασία των προσωπικών δεδομένων από τα Ευρωπαϊκά όργανα και τους οργανισμούς, στοχεύει στην ευθυγράμμιση των υφιστάμενων κανόνων, οι οποίοι χρονολογούνται από το 2011, με νεότερους και αυστηρότερους κανόνες, που ορίζονται στο γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων του 2016. Για όλα τα προσωπικά δεδομένα, που υπόκεινται σε επεξεργασία από τα Ευρωπαϊκά όργανα ή τους οργανισμούς, θα ισχύουν αυστηρότερα πρότυπα προστασίας.

Οι προτεινόμενες αλλαγές καθορίζουν μια στρατηγική προσέγγιση σχετικά με τις διεθνείς διαβιβάσεις προσωπικών δεδομένων, η οποία θα διευκολύνει τις εμπορικές ανταλλαγές και θα βελτιώσει τη συνεργασία σε θέματα επιβολής του νόμου, εξασφαλίζοντας παράλληλα υψηλού επιπέδου προστασία των δεδομένων. Η Επιτροπή θα συμμετάσχει σε συζητήσεις για να επιτύχει “αποφάσεις περί επάρκειας” (που θα επιτρέπουν την ελεύθερη ροή προσωπικών δεδομένων σε χώρες που εφαρμόζουν κανόνες προστασίας δεδομένων ουσιωδώς ισοδύναμους με τους κανόνες της ΕΕ), με σημαντικούς εμπορικούς εταίρους στην Ανατολική και Νοτιανατολική Ασία, αρχής γενομένης με την Ιαπωνία και την Κορέα το 2017, αλλά και με ενδιαφερόμενες χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Ευρωπαϊκής Γειτονίας.