Απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή της Ν.Δ. Ανδρέα Κατσανιώτη για το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Κώστας Γαβρόγλου ανέφερε:
«Κύριε Κατσανιώτη, ξέρετε πάρα πολλές φορές η καταστροφολογία είναι αποτέλεσμα άγνοιας. Και θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι δεν ήρθατε καλά διαβασμένος. Σας ευχαριστώ όμως για την ερώτηση, γιατί είναι η πρώτη φορά σήμερα που το Υπουργείο Παιδείας θα πάρει επίσημη θέση για όλα αυτά που ρωτάτε.
Πρώτον, ξέρετε ότι η εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση, κάτι που στην Ελλάδα το έχει το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, το ΕΑΠ, συμβαδίζει με την εξέλιξη της Τεχνολογίας. Εκείνο που όμως έχει σημασία στις μέρες μας είναι ότι, οτιδήποτε επιτρέπει η Τεχνολογία δεν είναι υποχρεωτικά κι εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση, ελπίζω να το καταλαβαίνετε. Είναι τα MOOCS (massive online open courses) τα οποία δεν είναι εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση. Το ουσιαστικό εξ’ αποστάσεως είναι η δυνατότητα διαδραστικότητας. Δηλαδή είτε μέσω της Τεχνολογίας, το SKYPE παραδείγματος χάριν, είναι μία απλή, ας πούμε απάντηση σ’ αυτό, ή το γεγονός ότι βρίσκεται κανείς με τους καθηγητές μία φορά το μήνα, μία φορά τους ενάμιση μήνες κτλ. Εκείνο όμως που έχει τεράστια σημασία είναι να δούμε ποιες είναι οι διεθνείς και ευρωπαϊκές τάσεις σήμερα. Οι διεθνείς και ευρωπαϊκές τάσεις είναι η σύγκλιση των παραδοσιακών μεθόδων με την εξ’ αποστάσεως, είναι τα υβριδικά σχήματα. Σήμερα, η μεγαλύτερη πρωτοβουλία που παίρνεται στην Ευρώπη είναι η δημιουργία νέων ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων που δεν έχουν αποκλειστική αναφορά στην χωρικότητα.
Η Ε.Ε. επενδύει δισεκατομμύρια γι’ αυτό το εγχείρημα όπου παραδείγματος χάριν, Πανεπιστήμιο της Ρώμης, Πανεπιστήμιο του Μονάχου και Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης θα δίνουν ενιαία πτυχία. Εδώ λοιπόν θα υπάρχει ένα αλληλοσυμπληρωνόμενο καθεστώς των παραδοσιακών μεθόδων και των εξ’ αποστάσεως. Δεν είναι βέβαια μόνο θύμα μεθοδολογίας, είναι θέμα περιεχομένου αλλά αυτό θα δημιουργήσει μία νέα κουλτούρα εκπαίδευσης.
Και ξέρετε, αν δείτε τα μεγάλα Πανεπιστήμια που τα αναφέρουμε εδώ για να τα αντιγράφουμε όπως είναι το Harvard για παράδειγμα, όπως είναι η Σορβόννη, αυτά έχουν τέτοιου είδους μεθόδους. Αλλά έχουμε και στην Ελλάδα. Το ΙΤΕ μαζί με τις Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης που δεν είναι μια εμπορική εταιρία που είναι του Πανεπιστημίου Κρήτης, έχουν εξαιρετικές τέτοιες μεθόδους όπως επίσης και πολλά Μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών. Λέμε λοιπόν ότι τέτοιου είδους τάσεις πρέπει να μπουν και στη χώρα μας. Πρέπει η εξ’ αποστάσεως να «μπολιαστεί» με τις παραδοσιακές μεθόδους και αντίστροφα. Και πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι σε όλον τον κόσμο κλείνει ένας ιστορικός κύκλος για εκείνους τους θεσμούς που αποκλειστικά προσφέρουν εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση.
Στη χώρα μας το ΕΑΠ είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους θεσμούς. Θα ήταν ανόητο για μία κυβέρνηση να θέλει να τον υπονομεύσει. Αυτό δεν χρειάζεται ιδιαίτερες γνώσεις για το καταλάβει κανείς. Το ερώτημα όμως είναι έχουμε δυνατότητες για αναβάθμιση; Η σημερινή κατάσταση είναι μία κατάσταση που οδηγεί σε ένα θετικό, σύγχρονο, παιδαγωγικά αναβαθμισμένο μέλλον; Η απάντηση είναι ότι έτσι όπως είναι, όχι.
Εμείς λοιπόν τι λέμε; Προτείνουμε την ίδρυση στην Πάτρα ενός δεύτερου Πανεπιστημίου. Σ’ αυτό το Πανεπιστήμιο θα πάει η δομή του ΕΑΠ ως έχει και θα έχει και παραδοσιακά Τμήματα. Αυτή η δομή του ΕΑΠ θα μπορέσει τώρα να αναβαθμιστεί, όχι μόνο μέσω συνεργειών αλλά και μέσω των δυνατοτήτων που θα έχει ένα πολύ μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο. Αυτή είναι η λογική. Τα μέλη ΔΕΠ, οι καθηγητές του Ανοιχτού Πανεπιστημίου θα μείνουν σε αυτή τη δομή. Δεν θα πάνε πουθενά αλλού. Θα συνεχίσουν να κάνουν την ίδια δουλειά. […]
Προχθές οι Κοσμήτορες μου έστειλαν κάποιες προτάσεις αναβάθμισης του ΕΑΠ. Τους το ζήτησα εγώ. Ενάμιση χρόνο περίμεναν για αυτές τις προτάσεις, μου τις στείλανε κυριολεκτικά προχθές και δημόσια δηλώνω για πρώτη φορά ότι θα κάνουμε δεκτές όλες τις προτάσεις στο σύνολό τους για την αναβάθμιση του ΕΑΠ/ ποιο είναι το πρόβλημα δεν μπορώ να καταλάβω. Την ερχόμενη εβδομάδα θα συζητηθεί ένα σχέδιο για τη διοίκηση αυτού του νέου Πανεπιστημίου.
Γιατί αυτό το νέο πανεπιστήμιο θα έχει αυτές τις δύο διακριτές αλλά αλληλοσυμπληρούμενες λειτουργίες, γιατί στα τμήματα τα υπόλοιπα θα μπαίνουν τα παιδιά με τις κανονικές διαδικασίες. Αυτό όμως θα χρειαστεί κάποιες σκέψεις για τη διοίκηση, πράγμα που πάντα κάνουμε σε όλες τις περιπτώσεις αυτής της νέας αρχιτεκτονικής, γιατί η ιστορία ενός θεσμού χρειάζεται κάποιες αναπροσαρμογές. Την ερχόμενη εβδομάδα, λοιπό, θα υπάρχει μια τέτοια πρόταση.
Ως προς το τι θα γίνει με τα τμήματα των ΤΕΙ, θα ακολουθήσουμε αυτό που έχουμε ακολουθήσει παντού. Προτάσεις από τα κάτω. Αυτό έχουμε κάνει. Το Υπουργείο δεν έχει πάρει ούτε μια πρόταση η οποία δεν έχει έρθει από τα κάτω. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει από το 1974 και μετά.
Προτάσεις που έρχονται από επιτροπές που τα ίδια τα Ιδρύματα προτείνουν με ακαδημαϊκό χαρακτήρα, γίνεται συζήτηση στις συγκλήτους, χωρίς ούτε ένα Προεδρικό Διάταγμα που δεν θα το πάρει είδηση κανένας, διαδικασίες στη Βουλή με ανοιχτά όλα, και βεβαίως αυτό δημιουργεί πολλές φορές και αντιθέσεις και διαφορετικές απόψεις, διαφορετικές απόψεις που λύνονται και διαφορετικές απόψεις που παραμένουν.
Η δημοκρατία αυτά έχει. Και εμείς είμαστε πολύ χαρούμενοι που ολοκληρώνουμε μέχρι το τέλος Μαρτίου που θα ψηφίσουμε στη Βουλή για όλα τα Ιδρύματα της χώρας μας αυτή τη νέα αρχιτεκτονική, και όλο αυτό έγινε –όπως είπε και ένας συνάδελφος από τη δική σας παράταξη- χωρίς να «ανοίξει μύτη».
Έγινε χωρίς να ανοίξει μύτη σε αντίθεση με το σχέδιο Αθηνά, ακριβώς γιατί σεβαστήκαμε τις επί της ουσίας από κάτω και ακαδημαϊκές διαδικασίες. Κάναμε λάθη; Είμαι σίγουρος ότι σε ένα χρόνο μπορεί να πούμε ότι εκείνο το πράγμα πρέπει να αλλάξει προς αυτή την κατεύθυνση ή την άλλη.
Πάντως, τώρα έχει μια υγιή δυναμική, δώσαμε 150 θέσεις για αυτό το εγχείρημα και στην Σύνοδο Πρυτάνεων θα ανακοινώσουμε τη δημιουργία πολλών περισσότερων θέσεων και χρημάτων».
«Κύριε Κατσανιώτη, ξέρετε πάρα πολλές φορές η καταστροφολογία είναι αποτέλεσμα άγνοιας. Και θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι δεν ήρθατε καλά διαβασμένος. Σας ευχαριστώ όμως για την ερώτηση, γιατί είναι η πρώτη φορά σήμερα που το Υπουργείο Παιδείας θα πάρει επίσημη θέση για όλα αυτά που ρωτάτε.
Πρώτον, ξέρετε ότι η εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση, κάτι που στην Ελλάδα το έχει το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, το ΕΑΠ, συμβαδίζει με την εξέλιξη της Τεχνολογίας. Εκείνο που όμως έχει σημασία στις μέρες μας είναι ότι, οτιδήποτε επιτρέπει η Τεχνολογία δεν είναι υποχρεωτικά κι εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση, ελπίζω να το καταλαβαίνετε. Είναι τα MOOCS (massive online open courses) τα οποία δεν είναι εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση. Το ουσιαστικό εξ’ αποστάσεως είναι η δυνατότητα διαδραστικότητας. Δηλαδή είτε μέσω της Τεχνολογίας, το SKYPE παραδείγματος χάριν, είναι μία απλή, ας πούμε απάντηση σ’ αυτό, ή το γεγονός ότι βρίσκεται κανείς με τους καθηγητές μία φορά το μήνα, μία φορά τους ενάμιση μήνες κτλ. Εκείνο όμως που έχει τεράστια σημασία είναι να δούμε ποιες είναι οι διεθνείς και ευρωπαϊκές τάσεις σήμερα. Οι διεθνείς και ευρωπαϊκές τάσεις είναι η σύγκλιση των παραδοσιακών μεθόδων με την εξ’ αποστάσεως, είναι τα υβριδικά σχήματα. Σήμερα, η μεγαλύτερη πρωτοβουλία που παίρνεται στην Ευρώπη είναι η δημιουργία νέων ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων που δεν έχουν αποκλειστική αναφορά στην χωρικότητα.
Η Ε.Ε. επενδύει δισεκατομμύρια γι’ αυτό το εγχείρημα όπου παραδείγματος χάριν, Πανεπιστήμιο της Ρώμης, Πανεπιστήμιο του Μονάχου και Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης θα δίνουν ενιαία πτυχία. Εδώ λοιπόν θα υπάρχει ένα αλληλοσυμπληρωνόμενο καθεστώς των παραδοσιακών μεθόδων και των εξ’ αποστάσεως. Δεν είναι βέβαια μόνο θύμα μεθοδολογίας, είναι θέμα περιεχομένου αλλά αυτό θα δημιουργήσει μία νέα κουλτούρα εκπαίδευσης.
Και ξέρετε, αν δείτε τα μεγάλα Πανεπιστήμια που τα αναφέρουμε εδώ για να τα αντιγράφουμε όπως είναι το Harvard για παράδειγμα, όπως είναι η Σορβόννη, αυτά έχουν τέτοιου είδους μεθόδους. Αλλά έχουμε και στην Ελλάδα. Το ΙΤΕ μαζί με τις Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης που δεν είναι μια εμπορική εταιρία που είναι του Πανεπιστημίου Κρήτης, έχουν εξαιρετικές τέτοιες μεθόδους όπως επίσης και πολλά Μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών. Λέμε λοιπόν ότι τέτοιου είδους τάσεις πρέπει να μπουν και στη χώρα μας. Πρέπει η εξ’ αποστάσεως να «μπολιαστεί» με τις παραδοσιακές μεθόδους και αντίστροφα. Και πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι σε όλον τον κόσμο κλείνει ένας ιστορικός κύκλος για εκείνους τους θεσμούς που αποκλειστικά προσφέρουν εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση.
Στη χώρα μας το ΕΑΠ είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους θεσμούς. Θα ήταν ανόητο για μία κυβέρνηση να θέλει να τον υπονομεύσει. Αυτό δεν χρειάζεται ιδιαίτερες γνώσεις για το καταλάβει κανείς. Το ερώτημα όμως είναι έχουμε δυνατότητες για αναβάθμιση; Η σημερινή κατάσταση είναι μία κατάσταση που οδηγεί σε ένα θετικό, σύγχρονο, παιδαγωγικά αναβαθμισμένο μέλλον; Η απάντηση είναι ότι έτσι όπως είναι, όχι.
Εμείς λοιπόν τι λέμε; Προτείνουμε την ίδρυση στην Πάτρα ενός δεύτερου Πανεπιστημίου. Σ’ αυτό το Πανεπιστήμιο θα πάει η δομή του ΕΑΠ ως έχει και θα έχει και παραδοσιακά Τμήματα. Αυτή η δομή του ΕΑΠ θα μπορέσει τώρα να αναβαθμιστεί, όχι μόνο μέσω συνεργειών αλλά και μέσω των δυνατοτήτων που θα έχει ένα πολύ μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο. Αυτή είναι η λογική. Τα μέλη ΔΕΠ, οι καθηγητές του Ανοιχτού Πανεπιστημίου θα μείνουν σε αυτή τη δομή. Δεν θα πάνε πουθενά αλλού. Θα συνεχίσουν να κάνουν την ίδια δουλειά. […]
Προχθές οι Κοσμήτορες μου έστειλαν κάποιες προτάσεις αναβάθμισης του ΕΑΠ. Τους το ζήτησα εγώ. Ενάμιση χρόνο περίμεναν για αυτές τις προτάσεις, μου τις στείλανε κυριολεκτικά προχθές και δημόσια δηλώνω για πρώτη φορά ότι θα κάνουμε δεκτές όλες τις προτάσεις στο σύνολό τους για την αναβάθμιση του ΕΑΠ/ ποιο είναι το πρόβλημα δεν μπορώ να καταλάβω. Την ερχόμενη εβδομάδα θα συζητηθεί ένα σχέδιο για τη διοίκηση αυτού του νέου Πανεπιστημίου.
Γιατί αυτό το νέο πανεπιστήμιο θα έχει αυτές τις δύο διακριτές αλλά αλληλοσυμπληρούμενες λειτουργίες, γιατί στα τμήματα τα υπόλοιπα θα μπαίνουν τα παιδιά με τις κανονικές διαδικασίες. Αυτό όμως θα χρειαστεί κάποιες σκέψεις για τη διοίκηση, πράγμα που πάντα κάνουμε σε όλες τις περιπτώσεις αυτής της νέας αρχιτεκτονικής, γιατί η ιστορία ενός θεσμού χρειάζεται κάποιες αναπροσαρμογές. Την ερχόμενη εβδομάδα, λοιπό, θα υπάρχει μια τέτοια πρόταση.
Ως προς το τι θα γίνει με τα τμήματα των ΤΕΙ, θα ακολουθήσουμε αυτό που έχουμε ακολουθήσει παντού. Προτάσεις από τα κάτω. Αυτό έχουμε κάνει. Το Υπουργείο δεν έχει πάρει ούτε μια πρόταση η οποία δεν έχει έρθει από τα κάτω. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει από το 1974 και μετά.
Προτάσεις που έρχονται από επιτροπές που τα ίδια τα Ιδρύματα προτείνουν με ακαδημαϊκό χαρακτήρα, γίνεται συζήτηση στις συγκλήτους, χωρίς ούτε ένα Προεδρικό Διάταγμα που δεν θα το πάρει είδηση κανένας, διαδικασίες στη Βουλή με ανοιχτά όλα, και βεβαίως αυτό δημιουργεί πολλές φορές και αντιθέσεις και διαφορετικές απόψεις, διαφορετικές απόψεις που λύνονται και διαφορετικές απόψεις που παραμένουν.
Η δημοκρατία αυτά έχει. Και εμείς είμαστε πολύ χαρούμενοι που ολοκληρώνουμε μέχρι το τέλος Μαρτίου που θα ψηφίσουμε στη Βουλή για όλα τα Ιδρύματα της χώρας μας αυτή τη νέα αρχιτεκτονική, και όλο αυτό έγινε –όπως είπε και ένας συνάδελφος από τη δική σας παράταξη- χωρίς να «ανοίξει μύτη».
Έγινε χωρίς να ανοίξει μύτη σε αντίθεση με το σχέδιο Αθηνά, ακριβώς γιατί σεβαστήκαμε τις επί της ουσίας από κάτω και ακαδημαϊκές διαδικασίες. Κάναμε λάθη; Είμαι σίγουρος ότι σε ένα χρόνο μπορεί να πούμε ότι εκείνο το πράγμα πρέπει να αλλάξει προς αυτή την κατεύθυνση ή την άλλη.
Πάντως, τώρα έχει μια υγιή δυναμική, δώσαμε 150 θέσεις για αυτό το εγχείρημα και στην Σύνοδο Πρυτάνεων θα ανακοινώσουμε τη δημιουργία πολλών περισσότερων θέσεων και χρημάτων».
Δημοσίευση σχολίου